Home » trieu-chung
Bệnh thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm là gì? Bệnh thoát vị đĩa đệm là gì? Thoát vị đĩa đệm cột sống là gì? Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là gì?
Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng đĩa đệm bị dịch chuyển ra khỏi vị trí bên trong đốt sống, thường xảy ra sau các tác nhân sang chấn hoặc trên nền đĩa đệm bị thoái hóa, nứt rách, và trên lâm sàng thường biểu hiện chứng đau về thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của cột sống, nhưng hay gặp thoát vị đĩa đệm ở vị trí thấp của lưng, trong trường hợp này sẽ gây ra chứng đau thắt lưng. Và khi thoát vị đĩa đệm có đè ép vào rễ dây Thần kinh tọa sẽ gây chứng đau thắt lưng và đau lan xuống chân (còn gọi là đau tọa lưng). Khi thoát vị ở vị trí cổ, sẽ gây đau cổ gáy. Nếu kết hợp ép rễ thần kinh cánh tay sẽ gây đau cổ, vai và tay cùng bên bị chèn ép.
Thoát vị cũng có thể không nhận biết được khi không có triệu chứng vì nó không gây đè ép vào rễ dây thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là gì?
Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống lưng là do sự thay đổi trong cấu trúc của đĩa đệm bình thường. Hầu hết các trường hợp thì bệnh đĩa đệm xảy đến như là một kết quả của sự lão hóa và thoái hóa xảy ra trong đĩa đệm. Trong một số trường hợp khác, chấn thương nặng có thể gây ra đĩa đệm bị thoát vị. Chấn thương cũng có thể khiến tình trạng bệnh thoát vị đĩa đệm xấu đi.
Các đốt L4-L5 là các đốt sống thấp nhất trong cột sống thắt lưng và cùng với các đĩa đệm, khớp, thần kinh và mô mềm, nó giữ một loạt các chức năng bao gồm cả việc hỗ trợ các cơ quan trong cơ thể và cho phép chuyển động linh hoạt theo nhiều hướng khác nhau.
Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng đĩa đệm bị dịch chuyển ra khỏi vị trí bên trong đốt sống, thường xảy ra sau các tác nhân sang chấn hoặc trên nền đĩa đệm bị thoái hóa, nứt rách, và trên lâm sàng thường biểu hiện chứng đau về thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của cột sống, nhưng hay gặp thoát vị đĩa đệm ở vị trí thấp của lưng, trong trường hợp này sẽ gây ra chứng đau thắt lưng. Và khi thoát vị đĩa đệm có đè ép vào rễ dây Thần kinh tọa sẽ gây chứng đau thắt lưng và đau lan xuống chân (còn gọi là đau tọa lưng). Khi thoát vị ở vị trí cổ, sẽ gây đau cổ gáy. Nếu kết hợp ép rễ thần kinh cánh tay sẽ gây đau cổ, vai và tay cùng bên bị chèn ép.
Thoát vị cũng có thể không nhận biết được khi không có triệu chứng vì nó không gây đè ép vào rễ dây thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là gì?
Bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống lưng là do sự thay đổi trong cấu trúc của đĩa đệm bình thường. Hầu hết các trường hợp thì bệnh đĩa đệm xảy đến như là một kết quả của sự lão hóa và thoái hóa xảy ra trong đĩa đệm. Trong một số trường hợp khác, chấn thương nặng có thể gây ra đĩa đệm bị thoát vị. Chấn thương cũng có thể khiến tình trạng bệnh thoát vị đĩa đệm xấu đi.
Các đốt L4-L5 là các đốt sống thấp nhất trong cột sống thắt lưng và cùng với các đĩa đệm, khớp, thần kinh và mô mềm, nó giữ một loạt các chức năng bao gồm cả việc hỗ trợ các cơ quan trong cơ thể và cho phép chuyển động linh hoạt theo nhiều hướng khác nhau.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng l4 l5
Khám và chuẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm
Khám bệnh nhân thoát vị đĩa đệm. Cách khám bệnh nhân thoát vị đĩa đệm. Khám thoát vị đĩa đệm ở đâu? Phòng khám chữa thoát vị đĩa đệm. Địa chỉ khám thoát vị đĩa đệm.
Kiểm tra hình ảnh bệnh thoát vị đĩa đệm
Chụp X-quang thường
Hàng loạt các vấn đề như gãy xương, khối u và nhiễm trùng có thể được xác định hoặc loại trừ bằng phương pháp chụp x-quang dù hình ảnh của đĩa đệm trong phương pháp này và các bộ phận bên ngoài bị hạn chế.
Chụp cắt lớp CT
Thoát vị đĩa đệm có thể được quan sát một cách rõ ràng hơn cũng như hình dạng và kích cỡ của ống tủy sống, các thành phần của ống tủy sống và các cấu trúc liền kề bằng phương pháp chụp cắt lớp CT.
Chụp cộng hưởng từ MRI
Ngoài việc cũng cho chúng ta thấy các cấu trúc bên trong một cách rõ ràng như chụp cắt lớp CT, chụp cộng hưởng từ MRI có thể cho cúng ta quan sát tủy sống, các rễ dây thần kinh và các cấu trúc bao quanh như mô, dây chằng. Các dấu hiệu của sự tăng trưởng, suy yếu và các khối u có thể được tìm thấy bằng phương pháp chẩn đoán này.
Chụp X-Quang tủy sống
Các vấn đề như thoát vị đĩa đệm, gai xương hoặc khối u có thể được khám phá thông qua phương pháp chụp X-quang tủy sống.
Thoát vị đĩa đệm có thể được quan sát thông quan bất kỳ phương pháp chẩn đoán hình ảnh nào kể trên và giúp ích rất nhiều cho các bác sĩ trong công cuộc trị bệnh.
Cách chẩn đoán thoát vị đĩa đệm
Cách 1: Hạ thấp đột ngột Ngồi lên 1 chiếc ghế sau đó hạ đột ngột vai ra phía trước và để lưng dưới cong ra phía sau. Sau đó nâng 1 hoặc 2 chân thẳng trước mặt. Nếu chân bạn bị đau khắp thì có thể bạn đã có vấn đề về đĩa đệm thắt lưng
Cách 2: chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm bằng việc nâng cẳng chân: Nằm ngửa trên sàn nhà . Giữ 2 chân thẳng đứng và nâng cả 2 gót chân lên khỏi sàn nhà khoảng 15cm nếu chân bạn bị đau khắp hoặc ko thể nâng chân lên có thể bạn đã bị thoát vị thắt lưng
Cách 3: Kéo cẳng chân: Trong khi nằm ngửa trên sàn nhà, nhờ một người kéo từ từ chân phần mắt cá chân và bàn chân. Nếu chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm lưng phần dưới hoặc cẳng chân bớt đau có thể bạn đã bị thoát vị đĩa đệm thắt lưng và phương pháp trên là 1 phương pháp hữu hiệu để giảm đau.
Kiểm thoát vị đĩa đệm cổ
Cách 1: Kéo căng dây thần kinh chi trước: Trong khi ngồi, nâng tay lên trước sao cho bắp tay song song với sàn nhà còn cánh tay (phần từ khuỷu tay đến bàn tay) chỉ thẳng lên trần nhà rồi quay cổ tay về phía lưng. Đây là một trong những phương pháp chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm khá hiệu quả, giữ nguyên cổ tay, duỗi thẳng cánh tay ra trước sau đó từ từ đưa tay thẳng ra phía sau. Nếu bài thử này làm gây đau đớn vùng cánh tay thì bạn có thể đã bị thoát vị cột sống cổ.
Cách 2: Kéo cổ: Trong khi ngồi, đặt 2 bàn tay lên 2 rồi từ từ kéo đầu lên phía trên. Nếu hành động này giúp bạn giảm đau thì có thể bạn đã bị thoát vị đốt sống cổ và đây là một phương pháp hiệu quả để giảm đau.
Rõ ràng, nếu như muốn chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm cổ và thoát vị đốt sống thắt lưng thì chụp cộng hưởng từ là phương án tốt nhất.
Phòng khám chữa thoát vị đĩa đệm
Tôi lương y Nguyễn Viết Hương, qua 30 năm kinh nghiệm chữa trị bằng đông y đến nay đã bào chế được bài thuốc hữu hiệu cho bệnh thoát vị đĩa đệm, thoái hóa và gai cột sống, hoại tử, hư khớp mà không cần phải mổ.
Các bệnh nhân chỉ cần uống một đợt 25 ngày đến 1 tháng là tất cả các chứng đau lưng, thần kinh tọa tái đi tái lại nhiều lần nay sẽ dần dần đạt hiệu quả. Thuốc đã được chế biến thành viên hoàn sử dụng dễ dàng cho bệnh nhân làm việc xa nhà.
Nếu bạn đã chữa trị thuốc tây y không hiệu quả hoặc hay tái phát, giờ đây bạn chỉ cần dùng 1 đợt là sẽ đem lại sự bất ngờ chưa từng thấy. Chỉ cần 25 ngày đến 1 tháng là bệnh đã thuyên giảm đến 50-80%.
Với phương châm tiết kiệm và hiệu quả nhằm phục vụ cho nhiều tầng lớp nhân dân, đem lại hạnh phúc cho mọi nhà.
Kiểm tra hình ảnh bệnh thoát vị đĩa đệm
Chụp X-quang thường
Hàng loạt các vấn đề như gãy xương, khối u và nhiễm trùng có thể được xác định hoặc loại trừ bằng phương pháp chụp x-quang dù hình ảnh của đĩa đệm trong phương pháp này và các bộ phận bên ngoài bị hạn chế.
Chụp cắt lớp CT
Thoát vị đĩa đệm có thể được quan sát một cách rõ ràng hơn cũng như hình dạng và kích cỡ của ống tủy sống, các thành phần của ống tủy sống và các cấu trúc liền kề bằng phương pháp chụp cắt lớp CT.
Chụp cộng hưởng từ MRI
Ngoài việc cũng cho chúng ta thấy các cấu trúc bên trong một cách rõ ràng như chụp cắt lớp CT, chụp cộng hưởng từ MRI có thể cho cúng ta quan sát tủy sống, các rễ dây thần kinh và các cấu trúc bao quanh như mô, dây chằng. Các dấu hiệu của sự tăng trưởng, suy yếu và các khối u có thể được tìm thấy bằng phương pháp chẩn đoán này.
Chụp X-Quang tủy sống
Các vấn đề như thoát vị đĩa đệm, gai xương hoặc khối u có thể được khám phá thông qua phương pháp chụp X-quang tủy sống.
Thoát vị đĩa đệm có thể được quan sát thông quan bất kỳ phương pháp chẩn đoán hình ảnh nào kể trên và giúp ích rất nhiều cho các bác sĩ trong công cuộc trị bệnh.
Cách chẩn đoán thoát vị đĩa đệm
Cách 1: Hạ thấp đột ngột Ngồi lên 1 chiếc ghế sau đó hạ đột ngột vai ra phía trước và để lưng dưới cong ra phía sau. Sau đó nâng 1 hoặc 2 chân thẳng trước mặt. Nếu chân bạn bị đau khắp thì có thể bạn đã có vấn đề về đĩa đệm thắt lưng
Cách 2: chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm bằng việc nâng cẳng chân: Nằm ngửa trên sàn nhà . Giữ 2 chân thẳng đứng và nâng cả 2 gót chân lên khỏi sàn nhà khoảng 15cm nếu chân bạn bị đau khắp hoặc ko thể nâng chân lên có thể bạn đã bị thoát vị thắt lưng
Cách 3: Kéo cẳng chân: Trong khi nằm ngửa trên sàn nhà, nhờ một người kéo từ từ chân phần mắt cá chân và bàn chân. Nếu chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm lưng phần dưới hoặc cẳng chân bớt đau có thể bạn đã bị thoát vị đĩa đệm thắt lưng và phương pháp trên là 1 phương pháp hữu hiệu để giảm đau.
Kiểm thoát vị đĩa đệm cổ
Cách 1: Kéo căng dây thần kinh chi trước: Trong khi ngồi, nâng tay lên trước sao cho bắp tay song song với sàn nhà còn cánh tay (phần từ khuỷu tay đến bàn tay) chỉ thẳng lên trần nhà rồi quay cổ tay về phía lưng. Đây là một trong những phương pháp chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm khá hiệu quả, giữ nguyên cổ tay, duỗi thẳng cánh tay ra trước sau đó từ từ đưa tay thẳng ra phía sau. Nếu bài thử này làm gây đau đớn vùng cánh tay thì bạn có thể đã bị thoát vị cột sống cổ.
Cách 2: Kéo cổ: Trong khi ngồi, đặt 2 bàn tay lên 2 rồi từ từ kéo đầu lên phía trên. Nếu hành động này giúp bạn giảm đau thì có thể bạn đã bị thoát vị đốt sống cổ và đây là một phương pháp hiệu quả để giảm đau.
Rõ ràng, nếu như muốn chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm cổ và thoát vị đốt sống thắt lưng thì chụp cộng hưởng từ là phương án tốt nhất.
Phòng khám chữa thoát vị đĩa đệm
Tôi lương y Nguyễn Viết Hương, qua 30 năm kinh nghiệm chữa trị bằng đông y đến nay đã bào chế được bài thuốc hữu hiệu cho bệnh thoát vị đĩa đệm, thoái hóa và gai cột sống, hoại tử, hư khớp mà không cần phải mổ.
Các bệnh nhân chỉ cần uống một đợt 25 ngày đến 1 tháng là tất cả các chứng đau lưng, thần kinh tọa tái đi tái lại nhiều lần nay sẽ dần dần đạt hiệu quả. Thuốc đã được chế biến thành viên hoàn sử dụng dễ dàng cho bệnh nhân làm việc xa nhà.
Nếu bạn đã chữa trị thuốc tây y không hiệu quả hoặc hay tái phát, giờ đây bạn chỉ cần dùng 1 đợt là sẽ đem lại sự bất ngờ chưa từng thấy. Chỉ cần 25 ngày đến 1 tháng là bệnh đã thuyên giảm đến 50-80%.
Với phương châm tiết kiệm và hiệu quả nhằm phục vụ cho nhiều tầng lớp nhân dân, đem lại hạnh phúc cho mọi nhà.
Các triệu chứng bị bệnh thoát vị đĩa đệm
Các dấu hiệu mắc bệnh thoát vị đĩa đệm hầu như rất mơ hồ, đôi khi chúng ta nghĩ chỉ là những cơn đau lưng, đau mông đột đơn giản nhưng thực tế những triệu chứng đây báo hiệu giai đoạn đầu của thoát vị đĩa đệm. Sau đây là một số dấu hiệu thường gặp bạn nên lưu ý.
Các triệu chứng bị bệnh thoát vị đĩa đệm
Sau khi bị trượt ngã đập mông xuống đất, sau một khuân vác nặng, sau một cúi gập lưng đột ngột, người bệnh thường triệu chứng sau:
1. Triệu chứng đau
Đau là dấu hiệu lúc nào cũng có và xuất hiện đầu tiên nhất, đau có thể từ cột sống cổ xuống hai tay hoặc đau từ cột sống thắt lưng xuống hai chi dưới, đau giống như kéo căng một sợi dây, đau liên tục khi đứng khi đi có thể giảm khi nằm nghỉ nhưng không bớt hẳn, đau không giảm khi uống thuốc.
2. Triệu chứng tê bì
Tê tùy vị trí rễ thần kinh bị chèn ép, như tê mặt ngoài bàn chân và gót chân, mặt ngoài bắp chân hoặc mu bàn chân, mặt trước xương chày, mặt trước đùi.
Cảm giác tê bì có thể có hoặc không thường xuất hiện sau đau.
3. Triệu chứng teo cơ, yếu liệt
Đây là triệu chứng thường xuất hiện muộn nhất sau một thời gian khá dài bạn có thể nhận thấy một tay, một chân hay hai tay hai chân teo nhỏ làm đi lại khó khăn, lâu hơn nữa có thể bạn sẽ không đi lại được.
Nếu tất cả những triệu chứng trên rõ ràng thì có thể không cần kiểm tra thêm trong thời gian ban đầu. Đôi khi có thể làm thêm một số cận lâm sàng như MRI hoặc CT được dùng để củng cố chẩn đoán.
4. Các triệu chứng của một đĩa đệm thoát vị:
Có thể có một đĩa đệm thoát vị mà không biết – hoặc đĩa đệm thoát vị phồng đôi khi hiển thị trên hình ảnh sống của những người không có triệu chứng của một vấn đề đĩa. Nhưng một số đĩa đệm thoát vị có thể đau đớn. Các dấu hiệu và triệu chứng thông thường nhất của một đĩa đệm thoát vị là:
- Đau thần kinh tọa, Đôi khi có cảm giác kiến bò và tê, bắt đầu vào mông kéo dài xuống phía sau hoặc bên cạnh một chân.
- Đau, tê hay yếu ở lưng dưới và một chân, hoặc ở cổ, ngực, vai hoặc cánh tay.
- Đau lưng hay đau chân nặng hơn khi ngồi, ho hoặc hắt hơi
Các triệu chứng bị bệnh thoát vị đĩa đệm
Sau khi bị trượt ngã đập mông xuống đất, sau một khuân vác nặng, sau một cúi gập lưng đột ngột, người bệnh thường triệu chứng sau:
1. Triệu chứng đau
Đau là dấu hiệu lúc nào cũng có và xuất hiện đầu tiên nhất, đau có thể từ cột sống cổ xuống hai tay hoặc đau từ cột sống thắt lưng xuống hai chi dưới, đau giống như kéo căng một sợi dây, đau liên tục khi đứng khi đi có thể giảm khi nằm nghỉ nhưng không bớt hẳn, đau không giảm khi uống thuốc.
2. Triệu chứng tê bì
Tê tùy vị trí rễ thần kinh bị chèn ép, như tê mặt ngoài bàn chân và gót chân, mặt ngoài bắp chân hoặc mu bàn chân, mặt trước xương chày, mặt trước đùi.
Cảm giác tê bì có thể có hoặc không thường xuất hiện sau đau.
3. Triệu chứng teo cơ, yếu liệt
Đây là triệu chứng thường xuất hiện muộn nhất sau một thời gian khá dài bạn có thể nhận thấy một tay, một chân hay hai tay hai chân teo nhỏ làm đi lại khó khăn, lâu hơn nữa có thể bạn sẽ không đi lại được.
Nếu tất cả những triệu chứng trên rõ ràng thì có thể không cần kiểm tra thêm trong thời gian ban đầu. Đôi khi có thể làm thêm một số cận lâm sàng như MRI hoặc CT được dùng để củng cố chẩn đoán.
4. Các triệu chứng của một đĩa đệm thoát vị:
Có thể có một đĩa đệm thoát vị mà không biết – hoặc đĩa đệm thoát vị phồng đôi khi hiển thị trên hình ảnh sống của những người không có triệu chứng của một vấn đề đĩa. Nhưng một số đĩa đệm thoát vị có thể đau đớn. Các dấu hiệu và triệu chứng thông thường nhất của một đĩa đệm thoát vị là:
- Đau thần kinh tọa, Đôi khi có cảm giác kiến bò và tê, bắt đầu vào mông kéo dài xuống phía sau hoặc bên cạnh một chân.
- Đau, tê hay yếu ở lưng dưới và một chân, hoặc ở cổ, ngực, vai hoặc cánh tay.
- Đau lưng hay đau chân nặng hơn khi ngồi, ho hoặc hắt hơi
Triệu chứng và hậu quả khi bị thoát vị đĩa đệm
Triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm
- Nổi bật nhất là đau cột sống, đau rễ thần kinh, đau tái phát nhiều lần, mỗi đợt kéo dài từ 1 - 2 tuần, có khi đau âm ỉ nhưng thường đau dữ dội, đau tăng khi ho hoặc vận động có liên quan đến cột sống. Nếu không được điều trị sẽ kéo dài không hạn định.
- Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ sẽ gây đau vùng cột sống cổ, đau vai, đau gáy lan xuống cánh tay.
- Thoát vị đĩa đệm ở cột sống lưng sẽ đau ở sống lưng lan ra theo hình vòng cung ra phía trước ngực, dọc theo khoang liên sườn.
- Thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng dẫn đến đau dây thần kinh tọa.
- Tư thế của người bệnh: ngay lưng hay vẹo về một bên đau để chống lại sự co cứng của cơ, có khi đau quá, bệnh nhân phải nằm bất động trên giường cứng để giảm đau. Khả năng vận động giảm rõ rệt, rất khó thực hiện các động tác: cúi, ngửa, nghiêng, xoay.
- Khi thoát vị đĩa đệm cột sống cổ ảnh hưởng đến tay, bệnh nhân không thể nhấc tay hoặc co, gấp duỗi cánh tay, nếu ở vùng thắt lưng ảnh hưởng đến thần kinh tọa, bệnh nhân không thể nhấc nổi gót chân, mũi chân dần dần xuất hiện teo cơ, chân tê bì, đại tiểu tiện không kiểm soát được.
Chuẩn đoán thoát vị đĩa đệm
Trên thực tế, chuẩn đoán thoát vị đĩa đệm không phải dễ, thường nhầm với nhiều chứng bệnh khác. Các triệu chứng trên chỉ có tính chất gợi ý
Chuẩn đoán Xquang thông thường không phát hiện được thoát vị đĩa đệm vì bản thân đĩa đệm không cản quang nên không thể nhìn thấy trên phim, cho nên chỉ đánh giá gian tiếp tổn thương bằng hình ảnh hẹp khe đốt sống và vẹo cột sống.
Chuẩn đoán chính xác cần phải đến các xét nghiệm hiện đại như: cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ... qua đó sẽ biết được tổn thương, vị trị thoát vị của đĩa đệm vào ống sống và mức độ hẹp ống sống do thoát vị đĩa đệm gây ra.
Hậu quả của thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm để lại những hậu quả và biến chứng nguy hiểm như:
- Có thể bị tàn phế suốt đời do bị chèn ép tủy sống, các dây thần kinh vùng thắt lưng, bị chèn ép gây rồi loại cơ trơn nên không kiểm soát được đại tiểu tiện.
- Ngoài ra bệnh nhân bị teo cơ ở chi nên mất khả năng lao động kèm theo những ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, hạnh phúc và sinh hoạt của người bệnh.
- Nổi bật nhất là đau cột sống, đau rễ thần kinh, đau tái phát nhiều lần, mỗi đợt kéo dài từ 1 - 2 tuần, có khi đau âm ỉ nhưng thường đau dữ dội, đau tăng khi ho hoặc vận động có liên quan đến cột sống. Nếu không được điều trị sẽ kéo dài không hạn định.
- Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ sẽ gây đau vùng cột sống cổ, đau vai, đau gáy lan xuống cánh tay.
- Thoát vị đĩa đệm ở cột sống lưng sẽ đau ở sống lưng lan ra theo hình vòng cung ra phía trước ngực, dọc theo khoang liên sườn.
- Thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng dẫn đến đau dây thần kinh tọa.
- Tư thế của người bệnh: ngay lưng hay vẹo về một bên đau để chống lại sự co cứng của cơ, có khi đau quá, bệnh nhân phải nằm bất động trên giường cứng để giảm đau. Khả năng vận động giảm rõ rệt, rất khó thực hiện các động tác: cúi, ngửa, nghiêng, xoay.
- Khi thoát vị đĩa đệm cột sống cổ ảnh hưởng đến tay, bệnh nhân không thể nhấc tay hoặc co, gấp duỗi cánh tay, nếu ở vùng thắt lưng ảnh hưởng đến thần kinh tọa, bệnh nhân không thể nhấc nổi gót chân, mũi chân dần dần xuất hiện teo cơ, chân tê bì, đại tiểu tiện không kiểm soát được.
Chuẩn đoán thoát vị đĩa đệm
Trên thực tế, chuẩn đoán thoát vị đĩa đệm không phải dễ, thường nhầm với nhiều chứng bệnh khác. Các triệu chứng trên chỉ có tính chất gợi ý
Chuẩn đoán Xquang thông thường không phát hiện được thoát vị đĩa đệm vì bản thân đĩa đệm không cản quang nên không thể nhìn thấy trên phim, cho nên chỉ đánh giá gian tiếp tổn thương bằng hình ảnh hẹp khe đốt sống và vẹo cột sống.
Chuẩn đoán chính xác cần phải đến các xét nghiệm hiện đại như: cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ... qua đó sẽ biết được tổn thương, vị trị thoát vị của đĩa đệm vào ống sống và mức độ hẹp ống sống do thoát vị đĩa đệm gây ra.
Hậu quả của thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm để lại những hậu quả và biến chứng nguy hiểm như:
- Có thể bị tàn phế suốt đời do bị chèn ép tủy sống, các dây thần kinh vùng thắt lưng, bị chèn ép gây rồi loại cơ trơn nên không kiểm soát được đại tiểu tiện.
- Ngoài ra bệnh nhân bị teo cơ ở chi nên mất khả năng lao động kèm theo những ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, hạnh phúc và sinh hoạt của người bệnh.
Một số triệu chứng điển hình của thoát vị đĩa đệm cột sống
Thoát vị đĩa đệm cột sống xảy ra khi nhân keo của đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn ép vào rễ thần kinh, tủy sống. Những chấn thương như ngã ngồi, trượt chân, cố sức nâng vật nặng… có thể gây bệnh.
Một số triệu chứng điển hình của thoát vị đĩa đệm cột sống:
- Đau lưng: cảm giác đau giảm khi nằm nghiêng và tăng khi ho hoặc đại tiện.
- Đau khi gõ hoặc ấn vào khoảng liên đốt.
- Đau tự nhiên vùng xung quanh gai sau. Nếu bệnh nặng có thể cảm giác đau lan xuống vùng mông và đùi.
- Hạn chế cử động cột sống: không còn khả năng ưỡn của thắt lưng.
- Không cúi được sâu: khoảng cách giữa ngón tay và mặt đất khi cúi người thả lỏng tay lớn hơn 50 cm.
- Giảm vận động chân và giảm cảm giác vùng da chân. Trường hợp nặng có thể bị liệt.
Các triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống có thể xuất hiện ngay sau chấn thương hoặc vài tháng, thậm chí vài năm sau đó. Vì thế, phương pháp xác định bệnh hiệu quả nhất là chụp cộng hưởng từ MRI. Nếu chụp phim sẽ khó phát hiện do nhân keo đĩa đệm không cản quang, hoặc chỉ nhận ra qua những dấu hiệu như cột sống lệch trục, hẹp khoảng liên đốt sống. Lưu ý là có thể nhầm thoát vị đĩa đệm với bệnh thoái hóa đốt sống, viêm cột sống dính khớp, lao cột sống hay u rễ thần kinh.
Cách điều trị:
- Áp dụng xen kẽ việc nằm nghỉ trên nền cứng, bó bột, làm nóng tại chỗ bằng chiếu tia, xoa bóp.
- Dùng thuốc giảm đau hoặc tiêm corticoid tại chỗ.
- Dùng phương pháp kéo nắn cột sống giúp đẩy đĩa đệm về vị trí cũ.
- Sau giai đoạn cấp, cần tránh những động tác quá sức như mang vác nặng, cúi gập người…
- Khi có rối loạn vận động trầm trọng hoặc bị ép tủy, đã điều trị phục hồi 3 tháng nhưng không có kết quả, cần cắt là cột sống, cắt thoát vị, nạo đĩa đệm…
- Làm giảm áp đĩa đệm bằng laser: dùng kim chọc vào nhân keo dưới sự hướng dẫn của X-quang tăng sáng 3 chiều. Dây dẫn của máy phát laser được luồn qua kim tới nhân. Khi phát tia, nhân keo bị tiêu hủy một phần nên co lại, làm giảm áp lực đè lên các dây thần kinh. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho hầu hết các thoát vị đĩa đệm, trừ những trường hợp quá nặng như khối thoát vị quá lớn, trượt đốt sống…
Một số triệu chứng điển hình của thoát vị đĩa đệm cột sống:
- Đau lưng: cảm giác đau giảm khi nằm nghiêng và tăng khi ho hoặc đại tiện.
- Đau khi gõ hoặc ấn vào khoảng liên đốt.
- Đau tự nhiên vùng xung quanh gai sau. Nếu bệnh nặng có thể cảm giác đau lan xuống vùng mông và đùi.
- Hạn chế cử động cột sống: không còn khả năng ưỡn của thắt lưng.
- Không cúi được sâu: khoảng cách giữa ngón tay và mặt đất khi cúi người thả lỏng tay lớn hơn 50 cm.
- Giảm vận động chân và giảm cảm giác vùng da chân. Trường hợp nặng có thể bị liệt.
Các triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống có thể xuất hiện ngay sau chấn thương hoặc vài tháng, thậm chí vài năm sau đó. Vì thế, phương pháp xác định bệnh hiệu quả nhất là chụp cộng hưởng từ MRI. Nếu chụp phim sẽ khó phát hiện do nhân keo đĩa đệm không cản quang, hoặc chỉ nhận ra qua những dấu hiệu như cột sống lệch trục, hẹp khoảng liên đốt sống. Lưu ý là có thể nhầm thoát vị đĩa đệm với bệnh thoái hóa đốt sống, viêm cột sống dính khớp, lao cột sống hay u rễ thần kinh.
Cách điều trị:
- Áp dụng xen kẽ việc nằm nghỉ trên nền cứng, bó bột, làm nóng tại chỗ bằng chiếu tia, xoa bóp.
- Dùng thuốc giảm đau hoặc tiêm corticoid tại chỗ.
- Dùng phương pháp kéo nắn cột sống giúp đẩy đĩa đệm về vị trí cũ.
- Sau giai đoạn cấp, cần tránh những động tác quá sức như mang vác nặng, cúi gập người…
- Khi có rối loạn vận động trầm trọng hoặc bị ép tủy, đã điều trị phục hồi 3 tháng nhưng không có kết quả, cần cắt là cột sống, cắt thoát vị, nạo đĩa đệm…
- Làm giảm áp đĩa đệm bằng laser: dùng kim chọc vào nhân keo dưới sự hướng dẫn của X-quang tăng sáng 3 chiều. Dây dẫn của máy phát laser được luồn qua kim tới nhân. Khi phát tia, nhân keo bị tiêu hủy một phần nên co lại, làm giảm áp lực đè lên các dây thần kinh. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho hầu hết các thoát vị đĩa đệm, trừ những trường hợp quá nặng như khối thoát vị quá lớn, trượt đốt sống…
Biểu hiện bạn có thể bị thoát vị đĩa đệm
Trong các nguyên nhân gây đau lưng (do căng cơ thắt lưng, hẹp ống sống, viêm khớp cột sống thắt lưng, trượt đốt sống, loãng xương) thì thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân thường gặp nhất.
Bác sĩ Vũ Viết Chính và Nguyễn Thành Nhân, Bệnh viện Chấn thương - Chỉnh hình TP.HCM cho biết thêm một số thông tin về bệnh lý này như sau:
Thoát vị đĩa đệm và nguyên nhân
Những đốt sống tạo thành cột sống ở sau lưng được chêm bởi những đĩa nhỏ gọi là đĩa đệm có tác dụng như một miếng đệm giữa hai đốt sống. Khi bị chấn thương hoặc do tiến trình thoái hóa tự nhiên, đĩa đệm bị trượt ra ngoài chèn ép vào các rễ thần kinh sống và gây đau.
Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm rất đa dạng. Thứ nhất là do các chấn thương cột sống. Thứ hai là do tư thế xấu trong lao động. Tuổi tác và các bệnh lý cột sống bẩm sinh hay mắc phải như gai đôi cột sống, gù vẹo, thoái hóa cột sống cũng là các yếu tố thuận lợi gây bệnh.
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cột sống. Hơn 90% thoát vị đĩa đệm xảy ra ở cột sống thắt lưng.
Thoát vị đĩa đệm nếu không điều trị có thể khiến người bệnh bị tàn phế suốt đời do bị liệt, có thể bị chứng đại tiểu tiện không tự chủ...
Triệu chứng và điều trị
Tùy theo vị trí đĩa đệm thoát vị có thể có các triệu chứng đặc trưng. Đau cột sống và đau rễ thần kinh là các triệu chứng nổi bật nhất của bệnh. Phần lớn thoát vị đĩa đệm là ở vùng thắt lưng. Triệu chứng điển hình gồm đau vùng thắt lưng, đau và tê lan xuống mông, đùi và cẳng chân đến mặt lòng bàn chân đến ngón út mặt lưng bàn chân đến ngón cái. Hoặc đôi khi triệu chứng không điển hình như chỉ tê hoặc mỏi ở cẳng chân, đùi hay đau ở vùng bẹn. Trong một số trường hợp nặng bạn có thể bị yếu liệt chân, teo cơ hoặc rối loạn tiêu tiểu.
Hiện nay, điều trị thoát vị đĩa đệm bao gồm điều trị bảo tồn và các phẫu thuật can thiệp. Điều trị bảo tồn bao gồm: nằm nghỉ, dùng thuốc giảm đau, kháng viêm không steroide (NSAIDS), vật lý trị liệu... Khi điều trị bảo tồn không đáp ứng - từ sáu tuần đến sáu tháng - có thể thực hiện các phẫu thuật can thiệp.
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, cũng như xu hướng can thiệp tối thiểu bảo tồn cấu trúc giải phẫu học bình thường - phẫu thuật nội soi cột sống lấy nhân thoát vị là một hướng đi mới với nhiều hứa hẹn.
Bác sĩ Vũ Viết Chính và Nguyễn Thành Nhân, Bệnh viện Chấn thương - Chỉnh hình TP.HCM cho biết thêm một số thông tin về bệnh lý này như sau:
Thoát vị đĩa đệm và nguyên nhân
Những đốt sống tạo thành cột sống ở sau lưng được chêm bởi những đĩa nhỏ gọi là đĩa đệm có tác dụng như một miếng đệm giữa hai đốt sống. Khi bị chấn thương hoặc do tiến trình thoái hóa tự nhiên, đĩa đệm bị trượt ra ngoài chèn ép vào các rễ thần kinh sống và gây đau.
Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm rất đa dạng. Thứ nhất là do các chấn thương cột sống. Thứ hai là do tư thế xấu trong lao động. Tuổi tác và các bệnh lý cột sống bẩm sinh hay mắc phải như gai đôi cột sống, gù vẹo, thoái hóa cột sống cũng là các yếu tố thuận lợi gây bệnh.
Thoát vị đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cột sống. Hơn 90% thoát vị đĩa đệm xảy ra ở cột sống thắt lưng.
Thoát vị đĩa đệm nếu không điều trị có thể khiến người bệnh bị tàn phế suốt đời do bị liệt, có thể bị chứng đại tiểu tiện không tự chủ...
Triệu chứng và điều trị
Tùy theo vị trí đĩa đệm thoát vị có thể có các triệu chứng đặc trưng. Đau cột sống và đau rễ thần kinh là các triệu chứng nổi bật nhất của bệnh. Phần lớn thoát vị đĩa đệm là ở vùng thắt lưng. Triệu chứng điển hình gồm đau vùng thắt lưng, đau và tê lan xuống mông, đùi và cẳng chân đến mặt lòng bàn chân đến ngón út mặt lưng bàn chân đến ngón cái. Hoặc đôi khi triệu chứng không điển hình như chỉ tê hoặc mỏi ở cẳng chân, đùi hay đau ở vùng bẹn. Trong một số trường hợp nặng bạn có thể bị yếu liệt chân, teo cơ hoặc rối loạn tiêu tiểu.
Hiện nay, điều trị thoát vị đĩa đệm bao gồm điều trị bảo tồn và các phẫu thuật can thiệp. Điều trị bảo tồn bao gồm: nằm nghỉ, dùng thuốc giảm đau, kháng viêm không steroide (NSAIDS), vật lý trị liệu... Khi điều trị bảo tồn không đáp ứng - từ sáu tuần đến sáu tháng - có thể thực hiện các phẫu thuật can thiệp.
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, cũng như xu hướng can thiệp tối thiểu bảo tồn cấu trúc giải phẫu học bình thường - phẫu thuật nội soi cột sống lấy nhân thoát vị là một hướng đi mới với nhiều hứa hẹn.
Nguyên nhân và triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm
Đĩa đệm nằm giữa các xương của cột sống. Trượt đĩa đệm có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào của cột sống, nhưng sự thật là các đĩa đệm không bị "trượt" mà nó bị rách, hoặc đứt.
Khi đó, những chất dạng gel bên trong nó (nhân tủy) sẽ tràn ra ngoài. Hiện tượng này được gọi là thoát vị nhân tủy - hay thoát vị đĩa đệm. Những người ở độ tuổi từ 30 đến 50 là những người có nguy cơ bị thoát vị cao nhất do những thành phần nước và đàn hồi bên trong nhân tủy sẽ giảm đi theo tuổi.
Nguyên nhân bị thoát vị đĩa đệm
Đau do thoát vị đĩa đệm thường là kết quả của sự hao mòn cột sống diễn ra mỗi ngày. Tuy nhiên, nó cũng có thể do tổn thương gây ra. Cơn đau đôi khi có thể là kết quả của sự đè ép các dây thần kinh do nhân tủy bị tràn ra ngoài. Thoát vị đĩa đệm có thể diễn tiến từ từ theo thời gian, phải mất vài tuần hoặc vài tháng để đạt đến mức làm cho bệnh nhân cảm thấy cần phải đi khám bệnh. Hoặc cơn đau có thể xảy ra đột ngột do nâng nhấc vật nặng không đúng cách hoặc do xoắn vặn các đĩa đệm đã bị yếu sẵn từ trước. Trong những trường hợp này, cần phải gọi bác sĩ ngay lập tức.
Có 4 giai đoạn thoát vị đĩa đệm được mô tả dưới đây:
Các giai đoạn thoát vị đĩa đệm:
Disc Degeneration: Thoái hóa đĩa đệm
Prolapse: Sa
Extrusion: Đẩy
Sequestration: Cô lập/cách ly
Thoái hóa đĩa đệm: trong giai đoạn đầu, nhân tủy bị yếu đi do những thay đổi hóa học bên trong đĩa đệm do tuổi tác. Vào giai đoạn này không xảy ra thoát vị.
Sa: trong giai đoạn này, đĩa đệm sẽ bị thay đổi hình dạng hoặc vị trí. Bắt đầu hình thành chỗ lồi hoặc sa có thể bắt đầu gây cản trở tủy sống.
Đẩy: trong giai đoạn này, nhân tủy có dạng gel sẽ phá vỡ bức tường của bao xơ nhưng vẫn còn nằm bên trong đĩa đệm.
Cô lập/cách ly: trong giai đoạn cuối, nhân tủy sẽ phá vỡ bao xơ và đi ra ngoài đĩa đệm vào trong ống sống.
Triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm
Những triệu chứng của thoát vị đĩa đệm có thể bao gồm: đau âm ỉ hoặc đau chói, co thắt cơ hoặc vọp bẻ, yếu ớt, ngứa ran hoặc đau quy chiếu.
Đau quy chiếu có nghĩa là cơn đau xuất hiện ở khu vực khác của cơ thể mà nguyên nhân lại là do đĩa đệm. Chẳng hạn như nếu bạn bị lồi hoặc thoát vị đĩa đệm ở vùng lưng dưới (cột sống thắt lưng), bạn có thể sẽ bị đau quy chiếu ở chân. Hiện tượng này còn được gọi là đau thần kinh tọa - một cơn đau nhói xuất phát từ mông đến cẳng chân, đôi khi có thể lan đến cả bàn chân. Thông thường thì chỉ bị ở một chân.
Nếu bị thoát vị đĩa đệm ở các đốt sống cổ, bạn có thể đau quy chiếu ở cẳng tay và lan đến bàn tay. Đau cẳng tay và cẳng chân do thoát vị đĩa đệm còn được gọi là bệnh rễ thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm có thể gây tiêu tiểu mất tự chủ nhưng rất hiếm gặp. Nếu xảy ra tình trạng này, bạn nên đi khám bệnh ngay lập tức.
Không phải tất cả các trường hợp đĩa đệm bị thoát vị đều gây ra triệu chứng cho bệnh nhân. Thật sự, nhiều người chỉ phát hiện ra mình bị thoát vị đĩa đệm sau khi chụp X quang vì một lý do không liên quan gì đến bệnh này cả.
Nếu bạn bị thoát vị đĩa đệm, bạn cần phải được điều trị phù hợp. Hãy đến gặp bác sĩ để nhận được lời khuyên và hãy đi khám bệnh nếu như bạn cảm thấy có những dấu hiệu cấp cứu sau:
Đau ngày càng nặng hơn
Đau đến mức không làm gì được.
Đau tay hoặc chân, yếu, tê hoặc ngứa.
Mấy cảm giác hoặc yếu ở vùng bàng quang hoặc hậu môn
Tiêu tiểu mất kiểm soát.
Để được điều trị tốt nhất, đầu tiên bạn cần phải biết nguồn gốc của vấn đề. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về thoát vị đĩa đệm và những nguyên nhân của nó. Bạn cũng sẽ được biết và những lựa chọn điều trị và những lời khuyên để phòng ngừa tránh bị tổn thương.
Khi đó, những chất dạng gel bên trong nó (nhân tủy) sẽ tràn ra ngoài. Hiện tượng này được gọi là thoát vị nhân tủy - hay thoát vị đĩa đệm. Những người ở độ tuổi từ 30 đến 50 là những người có nguy cơ bị thoát vị cao nhất do những thành phần nước và đàn hồi bên trong nhân tủy sẽ giảm đi theo tuổi.
Nguyên nhân bị thoát vị đĩa đệm
Đau do thoát vị đĩa đệm thường là kết quả của sự hao mòn cột sống diễn ra mỗi ngày. Tuy nhiên, nó cũng có thể do tổn thương gây ra. Cơn đau đôi khi có thể là kết quả của sự đè ép các dây thần kinh do nhân tủy bị tràn ra ngoài. Thoát vị đĩa đệm có thể diễn tiến từ từ theo thời gian, phải mất vài tuần hoặc vài tháng để đạt đến mức làm cho bệnh nhân cảm thấy cần phải đi khám bệnh. Hoặc cơn đau có thể xảy ra đột ngột do nâng nhấc vật nặng không đúng cách hoặc do xoắn vặn các đĩa đệm đã bị yếu sẵn từ trước. Trong những trường hợp này, cần phải gọi bác sĩ ngay lập tức.
Có 4 giai đoạn thoát vị đĩa đệm được mô tả dưới đây:
Các giai đoạn thoát vị đĩa đệm:
Disc Degeneration: Thoái hóa đĩa đệm
Prolapse: Sa
Extrusion: Đẩy
Sequestration: Cô lập/cách ly
Thoái hóa đĩa đệm: trong giai đoạn đầu, nhân tủy bị yếu đi do những thay đổi hóa học bên trong đĩa đệm do tuổi tác. Vào giai đoạn này không xảy ra thoát vị.
Sa: trong giai đoạn này, đĩa đệm sẽ bị thay đổi hình dạng hoặc vị trí. Bắt đầu hình thành chỗ lồi hoặc sa có thể bắt đầu gây cản trở tủy sống.
Đẩy: trong giai đoạn này, nhân tủy có dạng gel sẽ phá vỡ bức tường của bao xơ nhưng vẫn còn nằm bên trong đĩa đệm.
Cô lập/cách ly: trong giai đoạn cuối, nhân tủy sẽ phá vỡ bao xơ và đi ra ngoài đĩa đệm vào trong ống sống.
Triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm
Những triệu chứng của thoát vị đĩa đệm có thể bao gồm: đau âm ỉ hoặc đau chói, co thắt cơ hoặc vọp bẻ, yếu ớt, ngứa ran hoặc đau quy chiếu.
Đau quy chiếu có nghĩa là cơn đau xuất hiện ở khu vực khác của cơ thể mà nguyên nhân lại là do đĩa đệm. Chẳng hạn như nếu bạn bị lồi hoặc thoát vị đĩa đệm ở vùng lưng dưới (cột sống thắt lưng), bạn có thể sẽ bị đau quy chiếu ở chân. Hiện tượng này còn được gọi là đau thần kinh tọa - một cơn đau nhói xuất phát từ mông đến cẳng chân, đôi khi có thể lan đến cả bàn chân. Thông thường thì chỉ bị ở một chân.
Nếu bị thoát vị đĩa đệm ở các đốt sống cổ, bạn có thể đau quy chiếu ở cẳng tay và lan đến bàn tay. Đau cẳng tay và cẳng chân do thoát vị đĩa đệm còn được gọi là bệnh rễ thần kinh.
Thoát vị đĩa đệm có thể gây tiêu tiểu mất tự chủ nhưng rất hiếm gặp. Nếu xảy ra tình trạng này, bạn nên đi khám bệnh ngay lập tức.
Không phải tất cả các trường hợp đĩa đệm bị thoát vị đều gây ra triệu chứng cho bệnh nhân. Thật sự, nhiều người chỉ phát hiện ra mình bị thoát vị đĩa đệm sau khi chụp X quang vì một lý do không liên quan gì đến bệnh này cả.
Nếu bạn bị thoát vị đĩa đệm, bạn cần phải được điều trị phù hợp. Hãy đến gặp bác sĩ để nhận được lời khuyên và hãy đi khám bệnh nếu như bạn cảm thấy có những dấu hiệu cấp cứu sau:
Đau ngày càng nặng hơn
Đau đến mức không làm gì được.
Đau tay hoặc chân, yếu, tê hoặc ngứa.
Mấy cảm giác hoặc yếu ở vùng bàng quang hoặc hậu môn
Tiêu tiểu mất kiểm soát.
Để được điều trị tốt nhất, đầu tiên bạn cần phải biết nguồn gốc của vấn đề. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về thoát vị đĩa đệm và những nguyên nhân của nó. Bạn cũng sẽ được biết và những lựa chọn điều trị và những lời khuyên để phòng ngừa tránh bị tổn thương.